vorms-2013Ek het gemerk dat ouers soms inligting oor vorms soek. Ek het ‘n paar oulike webwerwe ontdek wat oor vorms praat. Ongelukkig is die taakkaarte in Engels en sal ‘n mens maar moet knip, spoeg en plak om jou eie werkvel daaruit te bou.

Die eerste vorms wat ‘n kind gewoonlik leer ken is die driehoek, vierkant en sirkel. Reghoeke, ruite (diamante), vlieërs en harte volg gewoonlik – tesame met die ovaal. Behandel die vorms een-een. Dit is belangrik om die eienskappe van elkeen te noem. Byvoorbeeld:

Twee dimensioneel [vorms pdf]

Sirkel Dit is rond soos ‘n ring. Dit is plat. Dit het geen hoeke nie.  vorms

Vierkant Dit het vier sye of kante. Die sye is ewe lank. Dit het vier hoeke.

Driehoek Dit het drie hoeke en drie sye.

Reghoek Dit het vier hoeke. Twee sye is lank en twee is kort.

Ovaal Dit lyk amper soos ‘n sirkel wat ‘n bietjie teen die kante gedruk is. Dit lyk soos ‘n eier.

Rombus/Ruit (“Diamant” is nie die regte term nie.) Dit het vier sye en vier hoeke, MAAR staan op ‘n hoek…of dit is ‘n vierkant wat skeef staan.

Drie dimensioneel (“vet vorms”)

3 D = soliede vorms

Sfeer Dit is ‘n ronde vorm en lyk soos ‘n bal.

Driehoekige piramide  ‘n Piramide met ‘n driehoek as basis.

Vierhoekige piramide  ‘n Piramide met ‘n vierkantige basis.

Kubus Dit lyk soos ‘n vierkantige blokkie.

Keël Dit lyk soos ‘n roomyshorinkie.

Silinder Dit is soos ‘n blikke – met een of beide ente wat toe is.

Buis Dit is ‘n pyp – met oop ente.

Hoe kan ek by die huis help om die vorms vas te lê?

Gebruik weer die sintuie:

  • Voel om die rand van die vorm.
  • Ry met ‘n speelgoedmotortjie al om die vorm.
  • Gooi verskillende karton vorms in ‘n sak of kussingsloop.  Die kind steek dan sy hand in en haal die regte een uit.  Vra byvoorbeeld:  “Haal asseblief ‘n driehoek uit.”
  • Teken die vorm in sand (met ‘n vinger).
  • Teken die spesifieke vorm met gom en strooi sand, meel, kraletjies… daaroor.  Voel nou bo-oor die droë vorm.  NB:  Dit help nie om die vorms nou weg te steek nie.  Skryf die vorm se naam onder aan en plak dit teen die muur of teen die yskasdeur vas.
  • Knip vorms uit en bou ‘n prentjie soos ‘n huis, stokkielekker, ens.
  • Opdrag:  soek ‘n spesifieke vorm in ‘n tydskrif (bv. sirkel), knip uit en plak op ‘n mini-plakaat (A4).
  • Kyk of jy die vorm met jou lyf kan vorm.
  • Soek items in die huis wat ‘n sirkel, vierkant, driehoek…in het (horlosie, oond, stoofplate…).  Teken die items op ‘n bladsy:  Al die sirkels op ‘n bladsy, al die reghoeke op ‘n bladsy…
  • Tel hoeveel van elke vorm daar is.  Watter vorm kry ons die meeste in die kombuis, badkamer, slaapkamer?  Watter vorm kry ons die minste in die vertrekke?
  • Maak dominoes waar die kind net eenderse vorms bymekaar moet pas.
  • Maak dominoes waar die kaartjie ‘n vorm aan die een kant en ‘n item aan die ander kant het.  Hy moet dus die vorm in ‘n alledaagse voorwerp (‘n driehoekige, halwe toebroodjie, die son, ‘n bal) kan raaksien en die assosiasie maak.
  • Gee ‘n patroonkaart en los vorms.  Die kind moet nou die patroon naboots en pak (rooi driehoek, geel driehoek, blou sirkel, groen sirkel).

vorms

  • Strooi versiersuiker op ‘n skoon skinkbord.  Die kind doop nou sy vinger in ‘n bietjie water en teken die vorm in die suiker (en lek dan die vinger af).
  • Speletjies soos Brainy Blocks en Pattern Play maak gebruik van vorms.
  • Bou prente met Tangramme.
  • Sodra drie dimensionele vorms in die klas behandel word, kan jy items soos tandepastabokkies, roomyshorinkies, rubik cubes en balle begin nader trek en bekyk.
  • As julle in die winkel of in die straat stap – vra sommer so terloops watter vorms die kleinding raak sien.  “Watter vorm is die wiel?  Watter vorm is die padteken?”

Só maak jy…
‘n reghoekige prisma
‘n kubus
‘n piramide

3D-Nette

Nog 3D-nette

*Eksterne les idees

Gaan na “drukbare bladsye” vir enkele werksvelle (vorms-en-verskillende-name).  Kyk graag na die een oor “Posisie” (ordinale getalle) – waar daar ook vorms verskyn.

Vorms video

Screen Shot 2015-03-26 at 16.13.24 Screen Shot 2015-03-30 at 14.41.26

Bennie