Februarie 22, 2017
Juffer
afrikaans
Graad 1, Graad 2, Graad R, hersien, klanke, patrone, sensories, sintuie, syfers, vorms, woorde
Probeer om soveel sintuie as moontlik te betrek en gee vir die outjie ‘n verskeidenheid maniere om die werk te hersien.
Ons skryf dikwels die woorde groot op “flitskaarte” (gebruik sommer ou papbokse en dergelike kartonnetjies) en verf dan pofferige verf met ‘n oorstokkie bo-oor. Die outjie kan dit self in die mikrogolfoond plaas en laat verhard (onder toesig). Sodra dit afkoel, kan hy bo-oor die woorde voel of ‘n bladsy bo-oor plaas en met ‘n vetkryt inkleur om ‘n afdruk te maak.
Plaas die woorde sigbaar teen die muur en gee vir hom/haar meel, suiker of klei om in/op te skryf of waarmee hy die woorde kan vorm en kopieer. Skryf of teken die los letters, syfers, vorms en patrone groot op ‘n bladsy. Trek dit na met ‘n gomstiffie en strooi dán die suiker of sand bo-oor.
Die los kaarte kan gekram word om dit sommer in die motor te hersien.
Die los letters van “Scrabble” werk goed. Kyk sommer hoeveel punte elke “Scrabble”-spelwyse tel vir ‘n bietjie wiskunde hersiening.
‘n Ander idee is om ‘n groot vel tinfoelie op ‘n skinkbord/tafel te plaas. Spuit skeerroom daarop (‘n bietjie) en laat die outjie dan die woorde daarin skryf – met die vinger of ‘n kwas.
Op SENTEACHER.org, kan julle jul eie “woordsoeke” skep, sodat die outjie sy woorde só soek en hersien. Fokus aanvanklik net op horisontale woorde, dan ook vertikale woorde en heelwat later – diagonale woorde.
Loer gerus ook na hierdie opsies en tik ook soekterme soos syfers, skrif, skryf, klanke, hersien, dubbelklank, tweeklank, drieklank, klanksamevloeiings, vorms, patrone, flits, sigwoorde, robotkaart…by die bruin soekblokkie aan die regterkant in.
Like this:
Like Loading...
Julie 21, 2015
Juffer
afrikaans
Graad 1, Graad 2, Graad 3, klanke, kort woorde, ouditiewe persepsie, rym, rymwoorde, woordfamilies
Rym en rymende sinne, is ‘n heerlike manier om ouditiewe vaardighede op te skerp en om taalontwikkeling te doen. Die kleintjies geniet rympies en kan dikwels onsinrympies spontaan voltooi. Byvoorbeeld: Vandag is dit baie koud…Ek dra ‘n serp van …goud.
Soos met die jong huistaalleerders, kan ‘n mens ook rymwoorde gebruik om die taal vir tweede taal leerders interessant te maak.
- Kies ‘n woord en kyk hoeveel onsin en/of sinvolle rymwoorde julle kan kry.
- Skryf die woorde neer en sorteer dit in onsin en sinvolle woorde.
- Maak muurprente of rymwoordlyste per rymgroep – om teen die muur op te plak. Sodoende, kan ‘n mens vinnig die maats op spoor.
- Maak sinne met die sinvolle woorde.
- Weet julle wat die woorde beteken? Vind gerus uit.
- Skryf julle eie rympies. Onthou dat die rymwoorde gewoonlik aan die einde van ‘n versreël staan.
- Maak ‘n afskrif van die klas se rympies en bind dit in ‘n klasbundel (vir die leeshoekie).
Afhangende van die outjies se vaardigheidsvlakke, kan ‘n mens die rymwoorde tot kort woorde (een lettergreep) – met ‘n klinker, dan dubbelklanke, tweeklanke en drieklanke beperk. Vir uitdagings, kan ‘n mens dan aan woorde met meer lettergrepe dink.
Like this:
Like Loading...
April 11, 2015
Juffer
afrikaans
abc, afrikaans, alfabet, engels, klanke, letters, skrif, skryf, syfer
Robotkaarte werk soos ‘n verkeerslig. Jy kan ‘n groen kol by die beginpunt van syfers of letters plaas en ‘n rooi kol by die eindpunt. Sodoende weet die kleingoed waar om te begin en te eindig.
robotkaarte abc syfers (een simbool per bladsy)
Wat kan jy met hierdie kaarte doen?
- Gebruik dit as muurkaarte (voorbeelde of herinnering). Gebruik dit net so of druk op helderkleurige karton.
- Liaseer dit in lêersakkie. Skryf daarop met witbord veselpenne.
- Oefen skrif deur met elke kleur in die krytpakkie daarop te skryf (reënboogskrif). Verf met effens verdunde voedselkleursel.
- Skeur en plak fyn stukkies gekleurde papier (bv. uit ‘n tydskrif) daarop.
- Skryf die letter en oefen die letter op die wit agtergrond.
- Skryf die syfer en plak soveel soortgelyke prente rondom. Bv. 6 eiers, 2 skoene.
- Plak prente wat met die letter begin, op die wit agtergrond. Versigtig: Die klinkers moet soos ‘n klinker (a vir appel, e vir emmer, i vir in, o vir op, u in die middel van bus) en nie soos ‘n dubbelklank (aa, ee, oo, uu) klink nie.
- Hou die kaarte in lêersakkies of lamineer. Rol klei in lang wurms en vorm die letters of syfers daarmee bo-op die sakkies.
- Smeer gom binne-in die simbole om sand, sout, poeier, blinkertjies, ens. bo-oor te strooi.
Vir soortgelyke idees, tik gerus soekterme soos “abc, skrif, skryf, alfabet, syfer, klanke, fynspier, handspier… tuis idees” by die bruin soekblokkie aan die regterkant in en loer na die “Drukbare Bladsye”-hofie.
Like this:
Like Loading...
Februarie 22, 2015
Juffer
afrikaans
app, flits, iPad, klanke, kleure, letters, luister, seisoene, Sesotho, somme, soogdiere, storie, toeps, Tswana, wiskunde, Xhosa, Zoeloe
Die volgende iPad Apps (en meer) is ook aan die regterkant onder “Hulpmiddels” gelys. Die eerste groep is meestal Afrikaanse Apps (Big Bug Books en Via Afrika Wiskunde is in Engels en Afrikaans beskikbaar) en die tweede groep is Engelse Apps. Die hele Letterland storiereeks is aan die regterkant gelys – asook Biebie en Kalla se Engelse reeks: Biff, Chip, Kipper. Klik op die prentjie om verdere besonderhede te sien.
* Op TinyTap kan jy die musiek verdoof deur op die note te klik. Maak seker dat “smart play” aan is.
** Hoe kan onderwysers ‘n iPad in die klaskamer gebruik?
Verskeie in Afrikaans:
Viva Woordeboekportaal
Xander Apps – vele tale
Stories uit die Bybel
Die Drie Varkies
Die Drie Varkies
Storierak Verskeie
Waarvoor is seerowers bang?
Lollos
Pennetjiebord
Kleuterpret
Afrikaanse Flitskaarte
Verskeie Boekies
Gratis Wiskunde
Soogdiere
TinyTaps: Klanke
Soogdiere: Afr., Eng.+
TinyTaps: Verskeie
TinyTaps: Verskeie (Kies die SA Vlag vir ‘n lysie Afrikaanse Toeps.)
Wildrit
Diere & Geluide
Ollie Onthou
Kies die SA Vlag vir ‘n lysie Afrikaanse Toeps.
Young ones (stories and interactive learning):
Letterland English Phonics
Letterland Letters/Writing
Beatrix Potter
Beatrix Potter
Three Little Pigs
Beatrix Potter
Biff, Kipper…Oxford Stories
Biff, Kipper…Oxford Stories
Ladybird Classic
Graded reading series
Peppa
Dr. Seuss Bookshelf
The Cat in the Hat
In the classroom:
SeeSaw: ‘n Private Klas “Facebook” – om werk aan slegs die ouers te wys.
Socrative – Ouer Grade
Skandeer dokumente 1, 2, 3
Real Animals
Science Lab
Tegnologie: Hoe dinge werk
On the go assessment
Explain Everything
Zoeloe
Xhosa
Sesotho (Suid)
Engels
Tswana
Like this:
Like Loading...
Desember 28, 2014
Juffer
afrikaans
Graad 2, klanke, klanksamevloeiings, konsonant, medeklinker
Klanksamevloeiingslyste
klanksamevloeiings muurkaarte
Tik gerus ook soekterme soos “abc, klanke, hersien, dubbelklank, tweeklank, drieklank” by die bruin soekblokkie aan die regterkant in of loer na die Drukbare Bladsye.
Like this:
Like Loading...
April 21, 2014
Juffer
afrikaans
aai, drieklank, drieklanke, eeu, klanke, lees, oei, ooi, rym, sinne, skrif, skryf
This slideshow requires JavaScript.
Klik op hierdie dokument om oop te maak (en sien ook die drukbare bladsye vir legkaarte):
drieklank sinne
[meer dubbel-, twee-, drieklanke]
Legkaart
Omkring of skryf byvoorbeeld die oei, eeu, aai of ooi in kleur.
Nog werk.
Like this:
Like Loading...
Februarie 24, 2014
Juffer
afrikaans
abc, afrikaanse alfabet, alfabet, alphabet, klanke, letter, vlaggies
Tik ook abc, klanke, skrif, skryf of alfabet by die bruin soekblokkie aan die regterkant in of loer na die “drukbare bladsye” en TEACHA.
Like this:
Like Loading...
Januarie 29, 2014
Juffer
afrikaans
abc, klanke, letters, patrone, patroon, skrif
-
-
Klik om te vergroot.
-
RAAMWERK VIR DIE AANLEER VAN KLANKE IN DIE GRONDSLAGFASE
Dit is nie ‘n moet dat die skryf van klanke noodwendig in dieselfde volgorde aangebied of aangeleer word nie. ‘n Gids wat uit 1997 dateer gee die volgorde as: “v, w, m, n, r, h, b, p, a, o, l, k, t, j, u, y, i, d, g, s, f, e, aa, ee, oo, uu, ou, ui, eu, ei.”
Hier volg ‘n moontlike kombinasie van klanke en patrone:
Perdjiespring– of wolfpatroon:
Drukskrif: v, w en k (y as die skool die “skerp y” gebruik) – ook later x en z
Hasie hoppatroon:
Drukskrif: m, n, r, l, h, b, p
Swaai– of “Tarzan”patroon:
Drukskrif: u, y, i, j (as die skool die “geronde y” gebruik)
Brander– of seepatroon:
Drukskrif: o, a, e, s, d, g, f, t – en later c en q
Like this:
Like Loading...
Augustus 18, 2013
Juffer
afrikaans
Geletterdheidsdag, klanke, lees
Internasionale Geletterdheidsdag word op 8 September gevier, maar omdat dit vanjaar op ‘n Sondag val gaan ons dit ook op die 9de vier.
Lees ‘n bietjie meer op dié dae, hersien die klanke of speel woordspeletjies.
Loer gerus na Lees 1, Leeslyste, Biblioteek idees, Motivering, klanke, hersien klanke, flitskaarte…
Like this:
Like Loading...
Februarie 9, 2013
Juffer
afrikaans, flitskaarte, Graad 1, Graad 2, Graad 3
aai, drieklank, dubbelklank, eeu, ei, eu, flits, flitskaart, Graad 1, Graad 2, Graad 3, ie, klanke, oei, ooi, ou, spellyste, tweeklank, ui, woorde, woordfamilies, woordmuur
Flitskaarte om verskeie klanke mee vas te lê… Hersien die klanke groepie-vir-groepie.
Dubbelklanke
uu flits
oo flits
ee flits
aa flits
Tweeklanke
ie flits
ou flits
ei flits
oe flits
ui flits
eu flits
Drieklanke
eeu flits
aai flits
oei flits
ooi flits
Spikkelskrif woorde
- Druk die flitskaarte in hierdie groottes uit of plaas 2 velle op ‘n A4-bladsy. Beskerm dit met breë, deursigtige kleeflint of lamineer.
- Gebruik die klanke se muurkaarte as hofie en plak die flitskaarte daaronder. As dit in ‘n lêer (flip file) geplaas word, kan dit as ‘n tipe woordlêer of woordeboek dien.
- As daar genoeg muurspasie is, kan die bogenoemde teen die muur geplak word.
- As jy twee stelle druk, kan die een heel bly sodat die kleingoed die los flitskaarte bo-op of by hul maats kan pas.
- Knip twee stelle uit om speletjies soos “snap” of ‘n “geheuespel” te speel.
- Plaas ‘n stelletjie flitskaarte onderstebo langs ‘n hopie sigwoorde. Trek een van elk en maak ‘n sin daarmee.
- Plaas ‘n vel in ‘n lêersakkie sodat die outjie dit met ‘n witbord veselpen kan natrek.
- Plaas ‘n skoon vel papier bo-op die woorde, sodat dit deurskyn. Nou kan dit ook na getrek word.
Geïllustreerde flitskaarte in rymvorm (gebruik as spellyste of verwysingsbron) is in die Enorme Mengelmoeskardoes Pakket ingesluit. Die outjies kan woorde natrek, flits en pas. Loer ook na die Woordeskatboekies.
Loer ook na die drukbare bladsye vir nog idees.
Engelse flitskaarte.
Wiskunde Woordeskat
Like this:
Like Loading...
Mei 27, 2012
Juffer
afrikaans, huiswerk, kind, klaskamer, mamma, ouers, pappa, terapie
b, d, f, f en v, klanke, omkering, reëls, spelreël, v, verwarring
Ek het gevind dat die meerderheid kinders worstel met omkerings (spieëlskrif) en lettergreepverdeling. Dit is natuurlik ‘n veralgemening, maar as ‘n mens so deur hul boeke blaai…word die veralgemening ‘n werklikheid.
Die volgende omkerings vind baie plaas:
Dan kry ons ook die volgende vervangings of verwarrings:
In uitsonderlike gevalle verwar kinders ook b en w. Hierdie is egter (soos h / j) ‘n ouditiewe diskriminasie uitval.
b / d (ook van toepassing op b / d/ p / 9)
Vir hierdie verwarring is ‘n groot hoeveelheid visuele diskriminasie oefeninge nodig. Byvoorbeeld:
-
soek die b of d in die ry langsaan
-
watter prentjie begin met ‘n b of d?
-
watter prentjie begin nie met ‘n b / d nie?
-
omkring die woord wat met ‘n b / d begin
-
soek die b / d in die koerant artikel, tydskrif opskrif, ensovoorts
Taktiel (voel):
-
maak ‘n lang, dun, opgestopte skrifslang en buig dit in die vorm van die klanke
-
vorm die klank met klei
-
skryf die klank in sand – met die vinger
-
skryf die b met jou vinger teen ‘n boom se stam
-
skryf die d met jou vinger op die deur
-
doop jou vinger in water en skryf die klanke op sement of teen die bord
-
voel oor die klanke op ‘n robotkaart
-
maak dus ‘n vergroting van die klank
-
plak ‘n groen kol waar die klank begin en ‘n rooi kol waar dit eindig
-
b begin bo en d begin in die draai
-
lê op die mat en probeer om die letter met die lyf te vorm
-
staan en vorm die letters met die liggaam
Ouditief (gehoor):
-
noem drie woorde en vra “wat hoor jy eerste?”…bos, bak, buk…of…das, dek, dit
-
noem ‘n paar woorde op en vra aan die kind om ‘n spesifieke gebaar te maak as die woord met b of d begin (steek hand op, snap vingers, knip oë, ens.)
f en v
Hierdie is een van die “gewildste” verwarrings. Dit is egter makliker om te remedieer as baie van die ander verwarrings. Na aanleiding van ‘n paar opgemaakte reëls, oorkom heelwat kinders die uitval.
f
-
flamink is die enigste voël (waaraan ons kan dink) wat met ‘n “f” begin. Ons teken gewoonlik ‘n strepie in sy nek en siedaar! Sy kop en nek vorm sommer ‘n “f”.
-
Dinge wat stukkend of verniel beteken soos fyn, flenters, fraaiings, frommel…(*)
-
Dinge waaraan ‘n mens kan vat of wat ‘n mens kan sien – mensgemaak – soos fabriek, fiets, flits…(*)
-
Dinge wat ‘n mens kan wees soos fraai, flou, fier, familie…(*)
-
Aan die begin, einde of in die middel van woorde
v
-
Dinge wat vlieg of vinnig is soos vlieg, vlerk, vuurpyl, vuur (brand vinning), vlam, vlooi, viool (speel vinnig anders slaap ek)
-
Dinge wat met my lyf te make het soos vel, vingers, voete, vryf
-
Dinge wat met diere – veral plaasdiere – te doen het: soos vark, vul, vee, vos, vleis, volstruis, voer, vreet
-
As ‘n woord met “ver” begin, skryf ek altyd v-e-r.
-
Nooit aan die einde van woorde nie.
f-en-v-oefen
Werksvelle
(‘n toep)
Tik “b en d” of “omkering” by die soekblokkie in vir nog idees.
This slideshow requires JavaScript.
Like this:
Like Loading...
November 14, 2011
Juffer
afrikaans
fyn motoriek, fynspier, Graad 1, Graad R, klanke, klei, knip, naam skryf, oog-hand koördinasie, skrif, skryf, syfers, voorskool, vorms
Ek moes die afgelope tyd my gedagtes weer reg aanskroef om ‘n jong leerder met fyn motoriese vaardighede en oog-hand koördinasie te help. Hier is sommer so ‘n paar foto’s en oefeninge uit ons leersessies…
- Die outjie sukkel met skrif en daarom het ek byvoorbeeld sy naam en syfers met kolletjieskrif getik en uitgedruk. Die naam is met breë kleeflint oorgetrek en kan hergebruik word. Hy skryf met ‘n witbordpen en dit kan herhaaldelik skoon gevee en weer gebruik word.
- Druk die naam groot uit en skryf bo-oor die letters met ‘n gomstiffie. Strooi of sprinkel blinkertjies, sand of poeier bo-oor. Sodra dit droog is, kan ‘n mens met die vinger bo-oor voel.
- Dan het ons ‘n plastiese sakkie met loperige seep gevul en deeglik geseël. (Die seperigheid loop en gee mee terwyl hy skryf). Hy het eers met sy vinger op die sakkie geskryf, maar nou plaas ons dit bo-op sy naam en trek hy sy naam daarop. Sommige dae word die witbordpen ook ingespan.
- Ek het ‘n oulike idee by Renee Lighton gesien – waar die outjies in room skryf. Daar is mos maar altyd ‘n bietjie ou handeroom iewers in die huis en ons het lekker daarin geoefen. Dan het ons sommer ook in sand geskryf. Al hierdie sintuiglike ervaring het tot dusver gehelp dat die outjie met meer gemak skryf. Ons hou die skrif egter groot.
- Ons het ‘n gaatjiedrukker ingespan om gate om die rand van manilla / karton te druk en beoog om sommer ou polistereenbakkies vol gate te maak. ‘n Mens kan die gate soos ‘n dot-to-dot takie inspan – eers met ‘n kryt verbind en dan knip om die knip aksie te verbeter. As jy lus het kan ‘n mens wol, tou of lint deur die gate ryg.
- Ons het lang wurms uit stywe klei gerol en sommer blinkertjies op die tafel gestrooi – vir die mooi. Hierdie blink wurms is in spirale opgerol en kan as ‘n plekmatjie gebruik word. ‘n Mens kan natuurlik die wurm met ‘n skêr knip – vir ‘n bietjie weerstand.
- Rol klei in ‘n balletjie en druk dit plat. Skryf en teken daarin. Ons het ook die klei in ‘n slangetjie gerol en dan bo-op groot gedrukte syfers laat lê. Daarna was dit makliker om die syfers oor te skryf. As jy vas haak en vergeet, kan ‘n mens gou vinnig bo-oor die klei voel en weer probeer.
- Los vorms is gesorteer volgens grootte, vorm en kleur. Daarna het ons patrone na gebou en toe probeer teken. Later het ons die vorms op ‘n pennetjiebord probeer bou en die fyn knypwerk was nogal rede vir groot inspanning. Dan het ons sommer die los vorms met behulp van ‘n wasgoedpennetjie op getel en in die bakkie gebêre – omtrent ‘n storie!
- Vir nog oog-hand koördinasie oefening het ons eenvoudige doolhoftake voltooi. Die lynspasies was redelik reguit, eenvoudig en breed. Die outjie het ‘n klein magneetjie bo-op die bladsy met behulp van ‘n metaalstukkie onderkant geskuif. Na ‘n paar probeerslae is kryte in gespan.
- Skryf syfers en klanke of teken vorms op polistereenbordjies en gee vir die outjie iets soos ‘n stomp borduurnaald om gate al op die lyn langs te druk. As ‘n mens gate reg deur die bordjie kan kry, kan julle selfs later borduurgare daar deur ryg en eenvoudige prente maak.
- Die stempels is gebruik om visuele oefeninge te voltooi. Ons het die prentjie wat anders as die eerste een lyk met ‘n stempel gemerk. ‘n Mens kan stempels vir patroonwerk ook gebruik en hoef nie gekooptes te hê nie. Kurkproppe en knope werk net so goed.
- Die vingerpoppie kom uit ‘n ou boek genaamd Doen dit vandag en is basies ‘n mannetjie sonder bene. Jy kan enige mannetjie teken en gate vir vingers daarin knip. Ons het sommer ons reeds voltooide doolhowe met dié mannetjie gevolg. Dit gee die vingertjies lekker oefening en een van die dae gaan ons die lengte van die klas plat draf.
Ten laaste is daar verskeie ander idees en oefeninge op hierdie blog. Loer gerus na die “Drukbares” hofie of tik soekterme soos abc, skryf, skrif, syfers, patrone, vorms, fynspier, handspier…by die soekblokkie in. Lekker oefen!
Like this:
Like Loading...
Julie 5, 2011
Juffer
afrikaans
aa, aai, drieklank, dubbelklank, ee, eeu, ei, eu, FAL, Graad 1, Graad 2, Graad 3, ie, intervensie, klanke, oë, oei, oo, ooi, ou, tweeklank, ui, uu, vakansie
Môre! Vir dié wat graag die dubbel-, twee- en drieklanke wil vaslê of ‘n muurkaart wil maak het ek so ‘n paar voorbeelde geplaas…(loer onder drukbare bladsye)
- Knip elke blok apart uit en plaas dit op ‘n A4-karton sodat julle nog woorde met die klanke daarin kan byvoeg…Steek dit teen ‘n kennisgewingbord vas of liaseer dit in ‘n lêer of selfs ‘n ou skoolboek.
Gebruik die woorde in beskrywende sinne of om dit selfs lekkerder te maak, kan julle ‘n dobbelsteen gooi en daardie aantal woorde aftel om ‘n woord vir die sin te kies. Die dobbelsteen werk goed vir outjies wat regtig nie van sinne hou nie.- ‘n Ander opsie is om deur ou tydskrifte te blaai en om woorde met hierdie klanke uit te sny. Kies woorde uit opskrifte om op die onderskeie blaaie te plak (natuurlik kan die kleingoed die knip en plak werk doen as jy die bladsy uit geskeur het).
- Kies ‘n woord (bv. met behulp van die dobbelsteen) en kyk hoeveel rymwoorde julle kan vind. Kan julle jul eie rympies vir elke klank maak?
- Druk die dokument genaamd “Tweeklanke woordsoeke” wat ek tydens die Sokker Wêreldbeker opgestel het uit. Gebruik verskillende kleure om die onderskeie woorde te kry.
- Kyk ook na die legkaarte onder “drukbare bladsye” en die verskillende idees of aktiwiteite om volgens kalenderdae te doen.
Lekker speel en lekker leer 😉
Like this:
Like Loading...
Februarie 13, 2011
Juffer
afrikaans
Graad 1, klanke, klinkers
Iemand (E 😉 ) het onlangs gevra hoe ‘n mens die i en u klanke kan vas lê. Dalk kan ander mammas ook hierdie idees nuttig vind…(Gemik op Graad 1-vlak.)
In die meeste gevalle hanteer ons die klanke wat verwar word apart van mekaar. “i” en “u” veroorsaak verwarring omdat beide klinkers is en dus net “uit die keel uit spring”. Ek verduidelik vir die kleintjies dat i ‘n skraal outjie is wat liggies gesê word (sê dus i in ‘n hoë stem). Die u lyk sommer moeg soos ‘n ou wat baie hard gewerk het. Hy laat my dink aan iemand wat sommer so ‘n diep duik op ‘n bank maak as hy lê. Hy sug en lê op sy rug.
Spandeer so tien minute aan die i en u afsonderlik. Gee vir die outjie die buitelyne van ‘n i en vra dat hy dit met wit papiertjies moet skeur en plak. (Daar is mos ‘n i in wit.) Hy moet dan prente rondom die klankie teken wat met ‘n i begin of waarin ‘n mens i kan hoor (in ‘n houer, ink, vis, bid, sit). ‘n Mens kry nie sommer ‘n i alleen aan die einde van ‘n woord nie (uitsonderings sluit “ski” in).
As julle die u moet inkleur kan julle ‘n donkerige kleur gebruik. As julle donker vingerverf het kan julle met ‘n vinger vol verf die u (in die skryfrigting) begin bedruk. Met elke druk kan julle “u” lekker diep sê. ‘n Mens voel maar lekker laf met hierdie dinge, maar hoe meer dramaties ‘n mens raak hoe makliker onthou die outjies dit. u is nooit alleen aan die begin van ‘n woord nie en klink ook nie soos ‘n u aan die einde van ‘n woord nie (eers later sal hulle aan woorde soos slu bloot gestel word). Dit staan meestal in die middel rond (rug, brug, sug, druk)
As julle prente uitknip en plak kan jy die i of u woord daarby skryf. Maak ook ‘n kolletjie weergawe sodat die outjie dit kan natrek. As jy die i woorde behandel kan jy flitskaarte maak en prentjies by teken om dit te illustreer (in, ink…)…Doen dieselfde met die u woorde. Julle kan dit afsonderlik flits, later ‘n tweede stel maak om snap te speel of om ‘n memory game te speel. Indien die outjie ander sigwoorde ken, kan julle sinne met die flitskaarte maak. Kyk na senteacher.org se literacy printables om ‘n basiese uitleg vir flitskaarte te kry. Jy tik die woorde, kies ‘n letterformaat en druk.
Ek hoop die idees kan dalk vir julle ook help. Kyk ook na hierdie skakels:
Like this:
Like Loading...
Augustus 18, 2010
Juffer
afrikaans, Graad 1, Graad 2
aa, didakties, dubbelklanke, ee, ekstra, intervensie, klanke, ondersteuning, oo, uu, vaslegging
R het vir my gevra om idees vir dubbelklanke te plaas. Ek het so ‘n tydjie gelede iets oor die vaslegging van klanke geskryf en gaan daarom slegs ‘n paar ekstra idees gee.
Maak groepe prente-kaartjies wat jy kan inkleur, oortrek en hou. Gebruik byvoorbeeld beet (ee-woorde), ‘n haas (aa-woorde), vuur (uu-woorde) en bome (oo-woorde). As jy die kaartjies permanent wil gebruik, kan jy die bostaande flitswoorde op die kaartjies plak en dit dan lamineer en uitknip. Vertel ‘n storie van die ‘n hasie wat graag beet eet voor hy langs ‘n vuurtjie – in die skadu van ‘n boom – aan die slaap raak. Verdeel die klas in vier groepe – een vir elke klankgroep. Elke groepie lees hul kaartjies en moet die woorde in sinne kan gebruik. Hulle skryf die sinne op ‘n groot vel ongedrukte koerantpapier – sodat die ander maats dit kan lees. Indien die outjies nog nie gereed is vir sinne nie, kan jy ‘n A4-vel papier in 8 groot blokke verdeel. Plaas die onderskeie woorde op aparte dele van die skryfbord of teen verskillende mure op. Die outjies moet dan elkeen 8 woorde kies, ‘n woord per blok skryf en probeer om ‘n gepaste prentjie te teken.
Graad 2- en 3-leerders kan egter al sinne skryf en moet probeer om skitter-sinne te skryf. Graad 2’s kan so 5 of 6 woorde per sin probeer, terwyl Graad 3’s 7 tot 9 woorde kan gebruik.
Die belangrikste deel van sinne is dat hulle daaraan herinner moet word dat ‘n sin met ‘n hoofletter begin en eindig met ‘n punt. Vra altyd dat die sin eers aan jou gesê moet word, sodat jy die sinsbou en -konstruksie kan korregeer indien nodig. Indien jy genoeg tyd het vir prentjies teken, kan jy vra dat die outjies 3 – 5 sinne skryf en een prentjie daarby teken. Maak selfs ‘n groot prent van elke klankkaart (‘n beet, ‘n haas, vuur en ‘n boom), vra dat die outjies die woorde self op elke prent oorskryf, verf met kleursel (rooipienk, geel, oranje en groen), knip uit en plak in die boeke. Dit is sommer ‘n alles-in-een takie en behoort ‘n lekker leer-hulpmiddel te wees vir die week se speltoets. (“Dink aan die woorde op die bloedrooi beet…”)
Indien jy die flitskaartjies apart van die prente gelamineer het (of oorgetrek het met breë kleeflint), kan jy dit skommel en vir die outjies flits. Jy kan selfs ‘n tweede vel van elke bladsy druk en vra dat die kleingoed die woorde bo-op hul maats pas…of lamineer die groot vel en sny dit in diagonale en krom lyne op sodat die kleingoed die “legkaarte” moet bou. Grawe gerus ook op kleuters.co.za rond vir lyste met klanke – indien jy nog woorde benodig. Onthou om altyd jou apparaat so te maak dat jy dit kan hou en hergebruik… Jy sal dit beslis vir dekades lank kan inspan!
dubbelklanke
Take: aa, oo, ee, uu
Sien ook “Drukbare Bladsye” heel bo of tik “flits” by die soekblokkie in.
Like this:
Like Loading...
Junie 20, 2010
Juffer
afrikaans
balans, gesyferdheid, Graad 1, Graad R, huiswerk, klanke, ogies, oog-hand koördinasie, oogbewegings, perseptueel, perseptuele, spierbeheer, spiertonus, syfers, vaslegging, voorskools
Ek het onlangs ‘n navraag oor die volgende aspekte gekry. Die antwoorde en idees is gemik op Graad R- en 1-outjies. Dit kan daagliks in gespan word en is nie noodwendig harde werk nie. Loer asseblief ook na die lysie aan die regterkant (blogroll) vir skakels na oulike werwe.
Vir spiertonus en balans is daar ‘n paar speletjies wat julle kan probeer. Is daar ‘n parkie naby?
- Probeer gerus die wipplank. Dit forseer die kleintjie om regop te sit en om die lyfie te balanseer vir die hop-aksies.
- Sommige parkies het sulke half-begraafde motorbande wat ‘n heininkie vorm. Laat Poplap daarop loop. Die bande gee gewoonlik effens mee en forseer die lyfie om te konsentreer op balans. Gee ook raad dat die arms parallel met die skouers moet wees en die koppie regop moet bly…
- Gaan stap en speel “follow the leader” deur op ‘n randsteen of ‘n lae muurtjie te loop. Indien die hoogte ‘n bietjie ongemaklik is, kan ‘n mens sommer ‘n springtou in verskillende vorms (driehoek, sirkel, vierkant…) drapeer en daarop loop…
- Gebruik ou koffieblikke: dop dit om, trek ‘n tou deur gate aan weerskante en gebruik dit as handvatsels om mee te loop…
Oogbewegings is nogal belangrik en ‘n mens moet verseker dat die ogies egalig oor die bladsy kan beweeg.
- Lê langs mekaar op die mat en speel met ‘n flitslig teen die dak. Lê stil met die kop en hou die liggie dop…hersien vorms, syfers, klanke…(maak die simbool en laat die kleinding raai wat dit was)…
- Neem ‘n bal saam parkie toe (sommer die gewone plastiekballe wat in die meeste supermarkte verkrygbaar is). Vra vir Poplap om loodreg teenoor die swaai te sit (op die bal). Sy moet so ‘n bietjie fokus op haar postuur deur op die bal te bly, haar kop stil te hou en vir Mamma te volg – wat swaai! ‘n Mens maak natuurlik beurte om te kyk of die ou op die swaai “dit reg doen”…Indien Ma nie wil swaai nie, kan julle ‘n pop of ‘n kussing op die swaai stoot.
- Doolhoftakies (mazes) in aktiwiteitsboeke forseer ook die ogies om egalig en sistematies te beweeg.
- Indien daar ‘n stuk deursigtige pyp of halwe geut in die motorhuis is, kan ‘n mens die kante toeplak en ‘n tennisbal of ‘n albaster daarin plaas. Kyk hoeveel keer Poplap die bal heen en weer kan rol sonder om die kante te raak. ‘n Kort stukkie pyp (so 40 – 50cm) is oorgenoeg.
Oog-hand koördinasie gaan dikwels gepaard met balspeletjies.
- Indien jy iets soos “swing bat” het, kan Poplap vir ure oefen om die bal dop te hou en raak te slaan.
- Soek ook vir die klein ping-pong spane wat ‘n balletjie en ‘n rekkie het. Dit is minder frustrerend as ‘n bal wat meters ver spat en rol.
- Nog ‘n gedagte in die “oog-stal”, is speelgoed waar jy ‘n kraletjie of ‘n balletjie moet beheer om in ‘n teiken of ‘n gatjie te val. Dink maar aan iets soos “pinball”, “bowling” en daardie klein plastiek-outjies wat ons ook kleindag gebruik het.
- Teken groot doolhowe, motorbane of paaie op ‘n oop gevoude vel koerant. Hou ‘n yskasmagneet onder die vel en heg ‘n metaal skyfspeldjie aan ‘n getekende motortjie. Volg die roete deur die magneet onder die vel papier te skuif.
- Grawe in die kombuislaaie vir stewige strooitjies of ou sosatiestokkies. Heg ‘n stuk wol of tou met ‘n magneetjie daaraan vas. Teken ‘n paar visse, knip uit en skuif skuifspelde oor die bekkies. Vir die heel kleintjies bestaan die speletjie bloot uit hengel. Vir ouer kinders kan ‘n mens ‘n kleeflintlagie agter-op die visse plak en woorde daarop skryf met witbord veselpenne. Hulle kan bloot die visse vang en eenvoudige woorde (wat van vakansie lekkertes?) lees na elke vangs of hulle moet ‘n som bereken. Indien jy lus het, kan jy ‘n sinnetjie of ‘n geheime boodskap beplan en na afloop van die vangste help om die sin te skommel.
- Neem ‘n ou eierdoospalet (tray) en plaas ‘n kraletjie in die linker boonste hoek. Kleinding moet dat probeer om die kraletjie (of albaster) te laat rol van bakkie tot bakkie en van links na regs. ‘n Vlakkerige, leë ysbakkie behoort ook te werk.
- Gebruik ‘n leë ysbakkie of ‘n eierdoospalet. Skryf klanke op stukkies papier en plaas rond en bont in die holtes of skryf dit met ‘n witbordpen in die plastiekbakkies. Gebruik ‘n klein lekkertjie of enige tipe skuiwertjie om gegewe klanke raak te gooi. Kies ‘n klank en kyk of julle die skuiwertjie in daardie bakkie kan gooi. As julle goed op dreef is, kan julle kort woordjies probeer spel. ‘n Mens kan natuurlik ook besluit om getalle te skryf en kan dan sommetjies doen. Ma gooi byvoorbeeld ‘n 4 en ‘n 5…en Kleinding bereken dat 4 en 5 gelyk is aan 9. Vir Graad 1’s sou ek ‘n bakkie tellers (soos knopies) byderhand wou hou om die somme te bereken. Op ‘n ander dag kan julle aftrekking aandurf (7 en 3…7 neem weg 3 is gelyk aan 4….7 minus 3 is gelyk aan 4). Onthou om al die juffrou se bewerkingswoorde te gebruik en om die bewerking op ten minste twee verskillende wyses te verwoord. Ons moet die breinratte darem geolie hou… 😉
Bal vang…Begin eers met ander items.
- Sit kruisbeen teenoor mekaar en gooi ‘n boontjiesakkie – of ‘n sagte speelding – vir mekaar. Die idee is om gemaklik te raak met die dophou en vang-aksie. Baie kinders is bang vir die enorme missiel wat op hulle afstorm. Dus moet die vang-item nie vrees ontlok nie. ‘n Mens kry dikwels rubberballe met sulke stekeltjies in baba- of in speelgoedwinkels. Dit is sag en gryp maklik vas.
- Indien Mamma nie ‘n los hand het nie, kan Poplap die bal teen ‘n buitemuur gooi en vang. Merk die plekke (maskeerband) waar die voete moet wees en waar die bal moet tref. Aanvanklik staan die kleintjies nogal na-aan die muur (1 tot 1,5 m)…(Maak asseblief net seker dat die bal skoon is en dat daar geen merke teen die muur sal oorbly nie!) Later kan julle opgradeer na ‘n goedkoop plastiekbal – nie tennis-, krieket- of netbalballe nie.
- Leen of skaf ‘n verskeidenheid balle aan. Die gedagte is dat wanneer ‘n verskeidenheid balle beskikbaar is vir eksperimentering, sal die kleinding meer gemaklik daarmee raak. Rubber hopballetjies, groot Mamma-se-tuis-oefeningballe, Pappa se ou rugbybal, Oupa se vergete gholfbal, Ouma se tennisbal…Stel ‘n ou hoepel of ‘n wasgoedmandjie iewers op as teiken en probeer self eksperimenteer met die gooie en krag wat benodig word om die balle in te skiet.
“Skolerige / Akademiese dinge”
Beginklanke is ‘n tameletjie vir baie kleingoed. Speletjies soos “ek sien met my klein ogie…” werk goed. Begin eers deur items op die lyfie te “sien”, dan op die bed of bank en later in die wyer vertrek. As julle stories lees kan jy eers iets ooglopends in die prent “sien” – soos ‘n boom of ‘n huis. Om sukses te verseker, kan jy die prent bespreek voordat jy die meegaande teks lees. Wanneer julle die items benoem kan jy die beginklanke met ekstra mening en woema uitspreek (harder en duideliker). Baie skole vra dat die outjies die klanke visueel kan identifiseer, skryf dus sommer die klankie wat julle hoor met ‘n vinger in die palm van die hand. Maak seker dat jy op die regte plekke begin en kleinletters gebruik. ‘n Plaaslike mamma het ‘n blanko-bladsy boek gebruik om die klankies te ontwikkel. As ‘n klankie uitgesonder is, het hulle na die storietyd die klank op ‘n bladsy geskryf en die betrokke prent geteken. Indien die klank later weer na vore gekom het, het hulle ‘n prent bygevoeg en sodoende ‘n prentewoordeboek gebou. Begin maar eers met die kleinletters en voeg later die hoofletters by. Die heel kleintjies praat dikwels van die “Grootmensletters”. Hulle word aanvanklik slegs vir die begin van name gebruik.
Gesyferdheid of ‘n begripvolle omgang met syfers…
Skaf ‘n goedkoop, eenvoudige slangetjies-en-leertjies-bord aan. Speletjies waar ‘n mens besef dat die kolle getel word en ‘n sekere uitwerking (skuiwe) teweeg bring, demonstreer die “hoeveelgevoel” verbonde aan die nommers of aantal kolle.
Hou inventaris of sensus. Vou ‘n groot vel koerantpapier in kwarte of selfs agstes. Besluit op iets wat van toepassing is op julle huishouding…mense. Teken die hoeveelheid mense in die huis en skryf die syfer daarby. Drie mensies = 3. ‘n Ander blok verteenwoordig waslappe – teken dit. Vier waslappe = 4…Borde…Ses borde = 6. Plak julle plakaat teen ‘n deur of muur op en vertel vir ‘n ouma of pappa wat daar aangaan en tel elke keer lekker hardop saam. Hoeveel messe is op die tafel? Hoeveel blompotte is in die son? Hoeveel blompotte staan in die skadu? (Raak aan die items terwyl julle tel sodat die afmeting en aftellery akkuraat gedemonstreer word.)…
Die belangrikste aspekte van hierdie ekstra vakansiewerkies is om alles lekker te hou, klein beloninkies in te werk, te wys dat selfs groot mense soms foutjies oorkom (as ons foute maak, kan ons weer probeer) en om met die harde werk te spog (selfs al is dit luidrugtig teenoor die hond).
Lekker speel!
Like this:
Like Loading...
Maart 9, 2010
Juffer
afrikaans, flitskaarte, Graad 1, Graad 2, Graad 3, huiswerk, kinders, klaskamer, lees, mamma, onderwys, ouers, pappa
drieklanke, dubbelklanke, enkelklanke, huiswerk, intervensie, klanke, letters, muurkaart, tweeklanke, vaslegging
This slideshow requires JavaScript.
[Dubbel-, twee- en drieklank muurkaarte]
Spel oefeninge
Hier is ‘n paar idees om tydens klankvaslegging te gebruik. Doen dit alles in ‘n werkboek of op los blaaie. Beloon goeie werk en spog ‘n bietjie by die ander gesinslede.
- Enkelklanke:
- Skryf die klank (bv. t) op Grootman se rug of in sy handpalm. Hy moet dit dan identifiseer.
- Vra Grootman om ‘n woord te noem wat daarmee begin. Indien die woord ‘n rymwoord het, kan julle probeer om oulike rymwoorde te vind. Bv. tas, das, mas, las, pas, kas…
- Skryf die aanvanklike woord bo-aan die bladsy neer en vra Grootman om die ander woorde onder hierdie woord te lys. Bespreek die woorde om te verseker dat hy verstaan wat elkeen beteken. Teken prente langs die woorde of skryf ‘n sin daarby.
- Grootman moet nou aan ‘n woord dink wat eindig op die gegewe klank (bv. kat).
- Knip ‘n kolom uit ‘n ou tydskrif-artikel (bv. Huisgenoot). Vra dat Grootman die klank soek en omkring. Tel die klanke. (Dalk kruip daar nog weg.)
- Grootman moet die klank groot op ‘n bladsy neerskryf. Maak seker dat hy op die regte plekke begin. Hy kan nou aan vier of vyf items of diere dink wat daarmee begin en dit rondom die klank teken (bv. tier, tien, tande, tone, televisie…). Grootman hoef nie altyd net die klank te skryf nie. Hy kan bo-oor die letter “skryf” met gom en dan stukkies gekleurde papier daarop plak of sand daaroor strooi. Hoe meer kreatief hy raak, hoe lekker is die lees- en leerprosesse.
- Speel “name, vanne, diere, dorpe”. Kyk of julle aan ‘n naam, ‘n van, ‘n diersoort en ‘n dorp kan dink wat met die klank begin.
- Woordfamilies: Dit werk soos rymwoorde (bv. alles wat op -en, -aar, -oen eindig). Sit byvoorbeeld ‘n vel papier onder of in ‘n lêersakkie en skryf met ‘n witbord koki -os daarop. Pak ‘n los Scrabble-blokkie of skryf ‘n klank voor die -os. Werk dan deur die klanke wat die outjie ken en sê bv. b-os-bos. Is daar so ‘n woord? Indien ja, skryf die woord op ‘n papier oor skryf en teken ‘n prentjie daarby.
-
Hersien ‘n bietjie die klanke wat reeds behandel is: ‘n Mens sal ‘n kombinasie van dinge moet gebruik. Neem die klanke wat reeds behandel is stuk-vir-stuk. Wys dit. Wat is die klankie? Sê dit sommer saam met hom, bv. “s”. Watter prentjies op die storie se prent begin met “s”? Slang, son, sand, seuntjie…Skryf die woorde vir hom neer en teken rowwe tekeninge by om die geheue te verfris. Hy kan dan ‘n sin gee. Help hom om die moeilike woorde te skryf deur dit neer te skryf en laat hom ‘n prent by teken. As julle lus het, kan ‘n mens ‘n groot s skryf op papier (sien die drukbare bladsye se “robot- en muurkaarte”). Laat hom die s met gom “skryf”. Strooi dan iets wat met die klank begin bo-oor (bv. sout, suiker, sand). As dit droog is, kan hy daaroor voel. So kan ‘n mens verskillende prente in ‘n boek maak of bind, teen die muur plak of in ‘n lêer hou.
- Dubbel-, twee- en drieklanke:
- Gebruik dieselfde idees as by die enkelklanke, maar verseker dat Grootman weet dat die klanke nie meer as a-a of o-u geklank mag word nie. Dit is nou eenhede soos aa, ou, ui en eu.
- Knip die meegaande klanke kaartjies uit, plak ‘n breë strook kleeflint daaroor vir beskerming en bêre dit in ‘n houer. Op verveelde oomblikke kan Mamma of Pappa ‘n kaartjie trek en vir Grootman vra om dinge in die huis te soek wat daardie spesifieke klank bevat. Hy moet dit dan neerskryf en kom wys.
- Draai die klanke kaartjies om en vra vir Grootman om een te trek. Mamma of Pappa moet dan aan twee woorde dink wat die klank bevat. Ruil die rolle om en maak beurte. Skryf die woorde neer en vra Grootman om ‘n oulike sin met elkeen te skryf.
Tik soekterme soos “klanke, hersien, muurkaart, dubbelklank, tweeklank, drieklank” by die bruin soekblokkie hier aan die regterkant in vir nog drukbare idees.
Like this:
Like Loading...
Desember 14, 2009
Juffer
afrikaans, flitskaarte, huiswerk, inkleur + aktiwiteite, kind, kinders, lees, leesvlotheid
flitskaart, fonemiese bewustheid, hoë frekwensie woorde, klanke, komponente van lees, lees, leesbegrip, sigwoorde, vlotheid
Soos wiskunde, het lees ook verskeie aspekte of boublokke om die leser se vaardighede te versterk. Dit sluit fonemiese bewustheid, leesbegrip, klanke, vlotheid en woordeskat ontwikkeling in.
Fonemiese bewustheid dek die begrip dat ‘n woord uit verskillende dele bestaan. Ek hoor die begin-, middel- en eindklanke…Ek kan ‘n woord verskaf wat rym met…
Klanke is die dele waaruit woorde gebou word: klinkers / vokale, medeklinkers, klanksamevloeiings (br-, -ng, sw-…), dubbelklanke (aa, ee, oo, uu), tweeklanke (ui, oe, eu…) en drieklanke (aai, eeu…). As die leser nie sy klanke ken nie, kan hy nie die woord ontsluit (lees of spel) nie. Dus is ‘n goeie kennis van klanke belangrik.
Vlotheid het te make met die vloeiendheid van lees. Dit steun nogal sterk op die leser se vermoë om dele van woorde en hele woorde met die eerste blik of oogopslag te herken. ‘n Groot hoeveelheid woorde val onder die konsep sigwoorde of hoë frekwensie sigwoorde. Hoe vinniger en hoe meer akkuraat hierdie woorde gelees word, hoe meer vloeiend lees die kind. Vlotheid neem egter hande met sigwoorde én leestekens. Die kennis van leestekens en hul gebruike, maak die leesproses ‘n outomatiese proses. Dink maar net aan jou bestuursvernuf. Jy weet hoe om verkeerstekens en padaanwysings te gebruik sonder om twee maal te dink.
Woordeskat ontwikkeling is ‘n lekker en spesiale oefening wat deurgaans kan plaasvind en sonder veel “stres”.
Gebruik die vakansie om spelenderwys en op ‘n ontspanne manier aandag aan die konsepte van lees te skenk en lees, lees, lees 😆 Koop ‘n boek of ruil uit met ‘n vriendin.
Time4learning is ‘n Amerikaanse webwerf wat ook hier en daar verklarings oor leesontwikkeling oulik voorstel. Gaan loer gerus…
Tik voorts soekterme soos “lees, leeslys, sigwoord, woordeskat, abc, klanke, hersien, dubbelklank, tweeklank, drieklank, flits…ouditiewe, visuele, ogies, rympies, engels” by die bruin soekblokkie laer af aan die regterkant in vir verskeie idees.
Like this:
Like Loading...
September 3, 2009
Juffer
afrikaans, huiswerk, kinders, lees, ouers, wiskunde
alfabet, huiswerk, klanke, legkaart, opvoedkundige speletjie, sinne, somme, vorm, wiskunde, woorde
Klik op die skakels onder die prente vir nog voorbeelde.
Ek het onlangs hierdie “stilspeletjie” herontdek. Dit is eenvoudig om op te stel en is ‘n handige huiswerk hulpmiddel – veral as Ma en Pa gou iets anders moet doen.
Ek maak my raamwerk gewoonlik op MS Powerpoint – bloot omdat ek die prentjies makliker kan manipuleer. Jy kan natuurlik Word of enige ander program gebruik. Trek ‘n reghoek en gebruik die “lines“-skakels (onder die AutoShapes-gids) om die lyne te manipuleer. Jy kan jou skeidslyne verander om elke reghoek uniek te maak. Sodra jy die bladsy vol uniek rame getrek het, kan jy met die text box funksie somme, klanke, woorde en selfs sinne op die kaartjies tik. Die doel van die unieke skeidslyne is dat jou kind die twee dele bymekaar kan pas en hom- of haarself kan korregeer. As die rande nie pas nie, staan die foutjie duidelik uit en moet die kleingoed self die regte antwoord soek.
Druk gerus so ‘n paar stelle, knip die reghoekige kaartjies uit, plak breë deursigtige kleeflint bo-oor en knip die skeidslyn deur. Siedaar! Jou eie stel opvoedkundige speelkaarte. Die kleeflint kan voor en agter geplak word om die kaartjies te beskerm en behoort vir ‘n kind of twee te hou. Jy kan die kaartjies byvoorbeeld in klanke op deel: ‘n bladsy vir a-woorde, ‘n bladsy vir b-woorde, ens. As jou kleinding die oe-klankie geleer het, kan jy sommer dieselfde aand ‘n stelletjie maak en vir die res van die week die woorde oefen. Na ‘n dag of twee kan jou kleinding die speletjie onafhanklik aanpak terwyl jy kos maak of jou aandag moet verdeel.
legkaartraam
Self-correcting puzzles
Legkaarte
Afrikaans / Engels
Skriflegkaarte
*Hou die legkaarte heel en gebruik dit as flitskaarte.
Like this:
Like Loading...
Augustus 22, 2009
Juffer
afrikaans, Graad 1, Graad 2, Graad 3, huiswerk, lees, ouers
ei, eu, klanke, lees, oë, ou, spel, sukkel, tweeklanke, ui
This slideshow requires JavaScript.
‘n Mamma het onlangs ‘n navraag gerig oor die verwarring van tweeklanke. Hiermee dan so ‘n paar gedagtes vir die Graad 2- en 3-outjies wat sukkel met klanke soos oe, ou, eu…
Knip ‘n kolom uit ‘n tydskrif of koerant (in plaas van die hele artikel – wat oorweldigend kan wees) en skryf ‘n spesifieke klank bo-aan. Vra jou kleinding om dan byvoorbeeld net die oe-klank te omkring en om te sê hoeveel hy gekry het. Hy moet die woorde dan netjies oorskryf op ‘n oe-bladsy. Kyk of hy dalk ‘n woord gemis het. As hy almal gekry het en reg geskryf het, kan hy ‘n belonging of klein bederfie kry. (‘n DVD vir die naweek of iets…niks duurs of spandabelrigs nie.) Plak die papier teen ‘n deur vas of iewers waar hy gereeld verby sal stap. Toevallige lees verrig wondere. Skryf vir hom sinne met die woorde (bv. Ek moet die groen boek soek. Die koek lê op die handdoek.) en plak dit by die woorde op. Vra jou kleinding om dit neer te skryf. Julle kan dit sommer in ‘n werkboek doen en dan kan hy iets daarby teken. Boeta kan ook deur ou tydskrifte blaai, oe-woorde uitknip (gebruik opskrifte) en in die boek plak. Maak julle eie flitskaarte – sommer twee stelle. Flits net eers die woorde en speel dan “snap” of ‘n “memory game” (waar die karate onderste bo lê en jy die pare moet omdraai en pas).
Doen eers julle oe-ontwikkeling klaar (vir ‘n dag of drie) en pak dan ‘n heeltemal ander klank aan voordat julle die ou aandurf. Dit keer net dat ‘n mens deurmekaar raak.
‘n Seun wat ek help het sy eie assosiasies gemaak. Hy ken die oe-klank as die oe vir koek. Nou sê hy telkens “oe…koek” (soos een wie se mond water vir ‘n lekker stukkie koek) en ou-nou (“oh no” met ‘n sug) as hy die ou sien. Dit werk om die een of ander vreemde rede vir hom.
Baie kinders verwar die ee– en eu-klanke. Behandel die ee-klanke eers en dan op ‘n volgende keer die eu. ee is ‘n jong outjie en eu is sy ouboet met die diep stem. Ons spreek dit ook onderskeidelik met ‘n normale en ‘n diep stem uit. Die u in eu laat ‘n mens ook dink aan ‘n diep bakkie, daarom spreek ons dit dieper uit. Weereens werk dit nie vir almal nie. Toets dit gerus en probeer alternatiewe metodes. Laat weet ons asseblief as dit werk.
ui en ei…Ek teken prentjies of gebruik clip art. Weereens word die ui dieper uitgespreek as die ei. Behandel elkeen apart (en volg dit op met die y). Dit help om die woorde visueel voor te stel. Ek teken byvoorbeeld ‘n “bakkie” soos die u in ui vir woorde soos tuin en kruiwa. Ek kan suiker in ‘n bakkievormige koppie gooi. ‘n Kruiwa het ‘n bakkie-vorm en as ek ‘n boom wil plant, grawe ek ‘n bakkie-vorm in die tuin. Ek slaan ‘n duik in die deur met my vuis en druk ‘n bakkie-vorm in die modder met my duim. ei staan bekend as die “plat” ei, omdat dit ‘n plat strepie in het. Die trein moet op ‘n gelyke, plat spoor ry en lyk self ook ‘n bietjie plat. ‘n Eiland se waterlyn lyk soos die plat strepie in die e…en so gaan ‘n mens maar voort met jou eie idees.
As ons ei sê trek jou lippe styf of reguit soos die lyntjie in die “e”. As ons ui sê, gebruik ons ‘n dieper stem – wat so diep sak soos die “u” 🙂
‘n Paar lees-lusmakers vir lui lesers: Los gereeld notas op baie sigbare plekke. Bv. teen die kamerdeur: Ek wonder of Jannie sy kosblik in die wasbak gesit het…Ek is trots op jou netjiese kamer…in die kosblik: Ek hoop jy het ‘n lekker dag…Allerhande skriftelike dinge op snaakse plekke gee hom die geleentheid om alleen te lees – sonder die frustrasie van sukkel voor ander. As hy sukkel met sekere aspekte soos die oe-klank, kan jy ‘n koek liggies bokant die woord teken. As hy sukkel om bv. uu en ee as ‘n geheel te lees, kan jy dit onderstreep om die “eenheid” aan te dui. …en natuurlik is lees en leesstof ‘n vereiste, want Juffer sê so 😆 Koekeloer en soek vir ou Storieman-reekse, sodat die lui lesertjie kan luister en volg. Neem stories op – as daar reekse op die radio speel of sommer tuisgemaakte / eie stem opnames. ‘n Mens hoef nie vreeslik uitgawes aan te gaan nie… Laat weet gerus as hierdie idees kon help 😉
Tik gerus soekterme soos “hersien, klanke, dubbelklank, tweeklank, drieklank, flits” by die soekblokkie aan die regterkant in vir nog idees.
Like this:
Like Loading...
Older Entries
© My Klaskamer - idees en gedagtes uit 'n juffrou se pen 
Woorde